Çok duygusal olduğunuzu veya doğru olduğuna inandığınız şeylerin sadece zihninizin size oyun oynadığını hissettirdiler mi? Sürekli endişeli hisseden, kendi akıl sağlığını sorgulamasına neden olan veya sürekli özür dilemesi gerektiğini düşünen birini tanıyor musunuz? Bu tanıdık geliyorsa, Gaslighting kurbanı olabilir/olabilirsiniz.
—==0==—
Terim, Amerika Birleşik Devletleri’nde Angel Street olarak oynanan İngiliz oyunu Gas Light (1938) ve onun 1940 film uyarlamalarından kaynaklandı. Terim artık klinik psikolojik literatürde, politik yorum ve felsefede kullanılmaktadır.
1944 filmi Gas Light, genç evli bir kadının öyküsünü anlatıyor. Kocası manipülatif ve kontrolcüdür. Onu kontrol etme girişimlerinde, çevresini onun akıl sağlığını sorgulamasına neden olacak şekilde manipüle etmeye başlar. Ona sürekli deli olduğunu söyler. Yaşadığı duygusal travma çok ağırdır. Filmde Charles Boyer’in canlandırdığı sinsi koca, Ingrid Bergman’ın canlandırdığı karısını delirdiğine ikna etmek için manipüle ediyor ve ona eziyet eder. Sonunda kadın, aklını kaybetmediğini ve olayların kendi hayal gücü olmadığını, düzmece olduğunu kanıtlamasına yardım eden birini bulur ve evliliğini terk eder.
Gaslighting nedir?
Günümüzde çok sık yapılan Gaslighting, kişinin kendi akıl sağlığını sorgulamasını sağlamak için psikolojik yollar kullanarak bir kişiyi manipüle etme eylemidir. Sıklıkla kendi anılarını, düşüncelerini veya meydana gelen olayları sorgulamalarına neden olan, şiddetli bir duygusal istismar biçimidir. Davranış durdurulmazsa, mağdurun şüphe duymasına ve kendi kimlik duygusunu ve öz değerini kaybetmesine neden olabilir.
Gaslighting Belirtileri
Aklınızı karıştırmak için sürekli inkâr. Tacizci kişi, kendi yalanlarının kanıtı olsa bile her şeyi reddeder. Ne duyduğunuzu veya gördüğünüzü bilseniz ve tacizde bulunan kişi onu duyduğunuzu veya gördüğünüzü bilse bile. Gaslighting yapan bir kişi bir durumun gerçekliğini inkâr edecek ve kurbanı her şeyi hayal etmiş gibi hissettirmeye çalışacaktır.
Hakkınızdaki yalanlar. Sizin hakkınızda sürekli yalan söylerler ve gerçekle yüzleşirseniz şok olurlar. İftiralar konusunda sinsi değillerdir. Aksine öylesine hararetle söylerler ki, neden onlardan şüphe duyduğunuzu sorgulamanıza neden olabilir.
Eylemler sözlerden daha yüksek sesle konuşulur. Sizi baskılamaya çalışan biriyle uğraşıyorsanız, söylediklerine değil, yaptıklarına dikkat edin. Kelimeleri gerçeği çarpıtmak ve kendi akıl sağlığınızı sorgulamanızı sağlamak için kullanırlar. Eylemlerini gözlemleyin ve içgüdülerinize güvenin.
Sahte övgü veya takdir. Genellikle sahte övgü veya takdir eylemleri kullanır ve sizi bunların gerçekten taciz edici olup olmadığını veya yanlış anladığınızı merak ettirir. Çoğu zaman, bu sizi duygusal olarak dengenizi bozmaya yönelik bir girişimdir.
Tahmin. Bu, kendi eksiklikleriniz veya hatalarınız için bir başkasını suçlama eylemidir. Örneğin, bir gaslighter bir ilişkide aldatıyorsa, sizi rahatlıkla sadakatsizlikle suçlayabilir. Bu, gaslightçıların odak noktasını kötü davranışlarından uzaklaştırmak için sıklıkla kullandıkları bir hiledir.
Manipülasyon. Gaslighters olan insanlar tipik olarak usta manipülatörlerdir. Kurbanları manipüle etmeye çalışmanın bir yolu, arkadaşlarını veya sevdiklerini onlara karşı kullanmaktır. Örneğin, bir gaslighter, başkalarının sizi gerçekten umursamadığını düşünmenizi sağlayacak şeyler söyleyebilir. “Seni umursamıyorlar. Olsaydı, daha sık gelmeyeceklerini düşünmüyor musun?” Veya “Benim gibi birini asla bulamayacağını biliyor.” Bu tür ifadeler genellikle mağdurların yardımcı veya destekleyici olabilecek diğerlerinden soyutlanmasını sağlamak için yeterlidir. Bu, gaslighter’a kurbanın hayatı üzerinde daha fazla kontrol sağlar.
Aslında duygusal istismardır.
Gaslighting, ister kişisel ister profesyonel olsun, her türlü ilişkide ortaya çıkabilir. Tacizci eşler veya arkadaşlar, narsisler ve kült liderler gibi insan gruplarını kontrol etmeye çalışan insanlar tarafından kullanılan yaygın bir tekniktir. Aslında duygusal istismardır.
İstismar birçok biçimde ortaya çıkar ve ırk, cinsiyet, din veya cinsel yönelim nedeniyle ayrımcılık yapmaz. İstismar fiziksel, zihinsel, duygusal, cinsel veya mali olabilir. Bağırılmak, vurulmak, tehdit edilmek veya sürekli azarlanmak istismarın birkaç örneğidir. Bunlar açık suiistimal biçimleridir. Öte yandan, gaslighting’i tespit etmek o kadar kolay değildir.
Aslında, mağdurlar genellikle istismarcının davranışından ve kendisinden şüphe duymalarından öylesine bunalmışlardır ki, ne olduğunu anlamak ve yardım almak uzun zaman alabilir.
—==0==—
Nokta
—==0==—
Önerilen yazı: Bir Akdenizli Kahve Severse
0 Comments