İnsanların tarımla uğraştığı dönemlerden beri beslenmemizde uzun yıllar boyunca tahıl ürünlerinin kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Bu yüzden bu besinlerin vücudumuzdaki etkileri de sürekli tartışma konusu olmaktadır. Özellikle ekmek bu tahıl ürünlerinin başında kullandığımız temel besin maddelerimizden biridir. Ayrıca içeriğindeki o ağsı yapıyı ve kabarmasını sağlayan aslında glutendir.
Gluten içeriğindeki prolamin ve glütenin adındaki iki ana proteinin su ile birleşmesi sonucu oluşan yapışkan bir proteine verilen addır. Yani buğday, arpa ve çavdar gibi tahıl ürünlerinde bulunur.
GLUTENSİZ BESLENME
Günümüzde oldukça popüler olan glutensiz diyetlerin; kilo kontrolü sağlama, hızlı kilo kaybı ve glutenin sağlıklı olmadığı düşüncesi ile kullanımı yaygınlaşmıştır. Ancak bilinmelidir ki tahıl tüketimi sağlıklı bireylerde bağırsak mikrobiyotasını zenginleştirir. Yüksek lif içeriği ile kan şekeri kontrolüne ve iştah yönetimine destek olur. Hipertansif bireylerde kan basıncını kontrol altına alınmasını sağlar ve içerisindeki aminoasitler ile bağışıklık sistemine destek olur. Bu yüzden gluten sindirimiyle ilgili herhangi bir sorunumuz yok ise beslenmemizde bu besinlere yer vermemizde sakıncalı bir durum yoktur.
KİMLER TÜKETMEMELİ?
Bazı bireylerde gluten; sindirim kanalı yoluyla bağırsaklara giderken bağırsak sistemindeki çeşitli rahatsızlıklardan dolayı sindirimi zorlaşır veya yapılamaz. Bununla birlikte bireyde hazımsızlık, şişkinlik, aşırı ishal veya kabız gibi çeşitli sorunlar yaratabilir. Böyle bireylere; çeşitli tetkik ve testlerden geçip ilgili doktorlara başvurduktan sonra buğday alerjisi, çölyak veya gluten intoleransı gibi tanılar konur. Sonrasında bu bireyler glutensiz beslenmeye dikkat etmeli ve bununla ilgili mutlaka bir diyetisyenden yardım almalıdır.
Bu konu ve daha fazlasıyla ilgili bilgi almak için instagram adresimi ziyaret edebilirsiniz
GLUTEN İÇEREN BESİNLER
Aşağıda besinler farklı miktarlarda gluten içermektedir.
- Buğday, arpa, çavdar
- Kurabiye, bisküvi, cips gibi paketli ürünler
- Kek, pasta, poğaça, börek gibi hamur işleri
- Tam buğday unu, kepekli un, galeta unu
- Hazır çorbalar, hazır bulyonlar
- Müsli, kahvaltılık gevrekler
- Malt, malt aroması içeren bira, votka gibi içecekler
- İrmik, makarna, bulgur, şehriye ve kuskus
- Baharat karışımları
- Salata sosları, sirke
- Sakız
- Yulaf (bazı bireylerde tolere edilebilir)
GLUTENSİZ BESİNLER
Gluten içermeyen belli başlı yiyeceklerin listesini aşağıda görebilirsiniz.
- Taze meyve ve sebzeler
- Hindistan Cevizi, badem, fındık, mısır, patates, kestane ve pirinç unu
- Tüm hayvansal ve bitkisel yağlar
- Fındık, ceviz, badem gibi çiğ kabuklu kuruyemişler
- Süt, tereyağı, peynir, kaymak, yoğurt vb. süt ürünleri
- Pirinç, soyai patates, karabuğday, maş fasulyesi, tef, kinoa, keten tohumu, chia tohumu, nohut, bezelye, mercimek, fasulye, barbunya, soya fasulyesi gibi baklagil ve tahıl grubu
- Kırmızı, beyaz etler ve balık gibi deniz ürünleri
- Mısır nişastası ve patates nişastası
- Su, sıkma meyve suyu, çay, kahve, soda ve limonata gibi içecekler
- Toz şeker, beyaz şeker ve esmer şeker
Görüldüğü üzere glutensiz beslenmek oldukça zor ve meşakatli bir iştir. Çölyak, alerji ve intoleransı olan hastalar mutlaka alışverişte devamlı etiket okumalı, mümkünse çoğu besinini evde kendisi hazırlamalıdır. Bir örnek ve çeşitlilik olması adına glutensiz beslenenlere uygun Kübra Şefin çok lezzetli Glutensiz Poğaça; Zeytin Kekik ve Domatesli tarifini de buraya bırakıyorum mutlaka denemelisiniz..
Herkese sağlıklı günler dilerim..
0 Comments