Nuri İyem

Nuri İyem

Nuri İyem

Çağdaş resim sanatının en önemli temsilcilerinden Nuri İyem’i yakından tanıyalım mı?

Dik duran figürler, kocaman gözler, uzayan yüzler… Hüzün ve keder dolu bazen de umutlu bakışlar dolu kocaman gözlü Anadolu kadınları… Nuri iyem denince hemen akla gelen resimlerdir bunlar.

Çağdaş Türk resim sanatının güçlü temsilcilerinden Nuri iyem, 1915 yılında İstanbul’da doğmuş. İlk ve orta öğrenimini Anadolu’nun farklı bölgelerinde tamamlamış. Bu dönemde zamanının büyük kısmın resim yaparak geçiren İyem, Nazmi Ziya Güran’ın desteğiyle 1933 yılında akademiye girmiş. Akademide Ahmet Hamdi Tanpınar’dan teorik dersleri almış. İbrahim Çallı, Nazmi Ziya Güran, Hikmet Onat atölyelerinde çalışmalarını sürdürmüş.1937 yılında da birincilikle akademiden mezun olmuştur.

…Nuri’nin sanatının sırlarından biri de, hatta o tesadüf buluşlara kadar çalışmalarını kendisine bir idefiks yapmasında onlara, problemi tüketene kadar hücum etmesinde…

Ahmet Hamdi Tanpınar

Yaratılış Mucizesi ve Yeniler

Ressam İyem ‘in Akademide hocası olan Tanpınar, sanatçının yeteneğini ve kişiliğini överek İyem için ‘yaratılış mucizesi’ betimlemesini yapmıştır.

Ressam olarak toplumun yararına çalışılması gerektiğini, resim sanatının toplumu ileri düzeye taşıyabileceğini anlatmak için çalışmıştır hayatı boyunca. Bu amaçla 1941 yılında bir grup ressamla birlikte Yeniler grubunu kurmuşlardır. İlk sergilerini de Beyoğlu’nda Matbuat Umum Müdürlüğü binasında “Liman Şehri İstanbul” adı ile açmışlar. Toplumsal gerçeklik anlayışına sahip sergi, sanat camiasında büyük yankı uyandırmıştır.

Yeniler grubu ve Nuri İyem, resim sanatının toplum tarafından sevilmesi için çalışmışlardır. Resim sanatını Akademi’nin bahçesinden çıkarıp halkın yaşamına götürmeyi amaçlamışlardır.

Nalbant

Nuri İyem, Güzel Sanatlar Akademisi’nin yüksek resim bölümünün yarışmasını “Nalbant” adlı yapıtı ile kazanarak, ikinci kez akademiden birincilikle mezun olur.

İyem, bir yazısında şöyle demiştir: “Yürüyüp konuşmaya Cizre’de başlayan ve oradan bir miras işi için Arnavutluk İşkodra’ya, daha sonra ikinci kez İstanbul’a ve tekrar Güneydoğuya giden sonunda ilkokulu Mardin’de tamamlayabilen benim için bu yaşadığım çevrelerden gelen büyük etkiler söz konusudur.”

Portreler

Bir dönem soyut resimle de ilgilenen ressam için figüratif resim, sanatının belirleyici özelliği olmuştur. Kocaman gözler, yorgun ama umut dolu bakışlar ile toplumun her kesimini tuvaline yansıtmıştır.

İyem’e göre doğa, ressama kaynak olabilir. Ancak sonunda sanatçının yaratmak istediğine araç olur.

Asıl önemli olan eserin içeriğidir. İçerik, izleyici ile ilişki kurulmasını sağlar.

Güzel gözlü kadınlar, kederli erkekler, iki büklüm yaşlılar, göç resimleri izleyicinin unutamayacağı bir duygu aktarıyor.

18 Haziran 2015’de hayata gözlerini yuman Nuri İyem 90 yıllık ömrüne 1500 den fazla eser sığdırmıştır. Evin Sanat Galerisi onun anısına her yıl Nuri İyem Resim Yarışması düzenlemektedir.

—–==0==—–

Resim sanatına ömür veren önemli sanatçı saygıyla anıyoruz.

Kaynak