Savaşma! Seviş

Savaşma!. Keşke çıkarlar bu kadar önemli olmasaydı. Sonuçların tüm zararını tahmin etmek çok zor. Peki tarihin gidişatını değiştiren savaşlar?

5 dakika

savaşma

Bu hafta tüm dünya gündemini ilgilendiren bir konu üzerinde yazmak istedim.

”SAVAŞ”

Bizim kuşak bu dönemi hatırlayacaktır,1989 çıkışlı film olan Düşler Tarlası’ndaki hayali karakter Terence Mann, bu sloganı yaratmıştır.”Savaşma Seviş”

Bu kelime kulağa hiç hoş gelen bir kelime değil. İnsanlar neyi paylaşamıyor da bunu yıkarak yakarak bir canlıya zarar vererek yapmaya çalışıyor hiç anlayamadığım bir konu. Aslında bu halklar arasında değil de siyasi otoritelerin farklı çıkarlar uğruna ödettikleri bir bedel değil mi? Ve tarih boyunca olduğu gibi bedeli ödeyen başta insanlık olmak üzere tüm canlılar oluyor. Tüm canlılar diyorum çünkü savaşların yıkıcı etkileri insan dışında tüm canlıları etkiliyor. Doğayı mahvediyor, geri dönülemeyecek hasarlar veriyor.

Ben bu yazımda tarihin gidişatını değiştiren savaşlardan bahsetmek istiyorum. Her savaş kendince önemli sonuçlar doğurmuştur ama bazıları farklı sonuçlansaydı bam başka bir tarih okuyor olurduk.

Başlıyoruz

1- Maraton Muharebesi (M.Ö. 490)

MÖ 490 yılında Atinalılar ve Persliler arasında yaşanmış ilk savaştır Maraton Muharebesi. Böyle adlandırılmasının sebebi Maraton Ovası’nda gerçekleşmesidir. Bu savaşta Persliler sayıca çok üstün ve donanım açısından Atinalılardan çok daha iyi olmasına rağmen savaşta galip gelen taraf Atinalılar olmuştur.
Eğer Yunanlılar maraton muharebesinde Perslilere karşı yenilmiş olsalardı, Yunan kültürü, sanatı ve bilimi gelişmemiş, günümüze taşınmamış olacaktı.

2- Bedir Savaşı (624)

Müslümanlar bu savaşta yenik düşseydi, Müslümanlık bu kadar hızlı yayılmayacaktı. Bu savaştan sonra Arap kabileleri hızlıca İslamiyet’i kabul etmeye başlamışlardır.

3- AN Lushan Ayaklanması (755 – 769)

755’ten 769 yılına kadar süren ve Çin’de gerçekleşen An Lushan isyanında 40 milyon kişi hayatını kaybetmiştir. Bu sayı o zamanlar dünya nüfusunun 1/6’ sıydı. Böyle bir olay gerçekleşmeseydi dünya nüfusu günümüzde kaç milyar olurdu?

4- Haçlı Seferleri (1096-1270)

Papa İkinci Urbanus, 1095 yılında toplanan Clermont Konsili’nde yaptığı konuşmayla başlatmıştır. Saldırılar ise 1096 yılında birinci haçlı seferiyle birlikte eyleme dönüşmüştür. Asıl amacı Müslümanların elindeki toprakları tekrar kazanmak ve doğunun ileri teknolojisini ele geçirmek olan Haçlı seferleri asırlarca devam etmiş. Milyonlarca insanın can kaybına, devletlerin yıkılıp, ülkelerin tahrip olunmasına sebep olmuştur. Sonuçta da başlangıç amacından tamamen farklı bir şekilde bitmiştir.

5- İstanbul’un Fethi (1453)

Tarihte o kadar çok olayın değişmesine yol açmıştır ki. Bunlar kısaca özetlemek çok zor. Osmanoğulları Orta Asya’dan sonra artık bam başka bir coğrafyada tekrar dünya sahnesinde yerini alıyordu.

Asırlardır var olan Bizans devleti sona ermiştir. Bu olay Orta Çağ’ın sonu, Yeni Çağ’ın başlangıcı olarak kabul edilmiştir.
Savunma sisteminin temelini oluşturan Surların ve kalelerin top gülleleriyle yıkılacağı anlaşıldı. Bu gelişmeler Avrupa’da derebeylik rejiminin gücünü kaybetmesine ve mutlak krallıkların güçlenmesini sağlamıştır.
Fetihten sonra İtalya’ya giden Bizans bilginleri Rönesans hareketinin başlamasında etkili olmuşlardır.
Ülke ekonomilerine yön veren ticaret yollarının Osmanlı Devleti’nin eline geçmesi Avrupalılar’ı yeni arayışlara yöneltmiş ve Coğrafi Keşiflere sebep olmuştur.
Bir çağı kapatan bu olaydan sonra Avrupa ülkeleri İstanbul’da ilk sürekli elçilikler kurmaya başlamışlardır.
Hıristiyan Ortodokslar koruma altına alınarak Avrupa’nın dini birliği önlenmiştir.

6- Waterloo Savaşı (18 Haziran 1815)

“ Waterloo bir savaş değildir, dünyanın yüzünün değişmesidir”
VİCTOR HUGO

Waterloo savaşı Vicor Hugo’nun da belirttiği gibi dünyanın kaderini belirleyen bir savaştır. Napolyon’un son savaşı olan Waterloo savaşı’nda Napolyon’un komutasındaki Fransız ordusu İngiliz – Prusya ittifakına karşı savaşmıştır. Bu savaş, Napolyon’un sürgündeki Elba adasından kaçtıktan sonra tekrar taht giymesinin üzerine çıkmıştır. Ve Napolyon’un bozguna uğramasıyla sonuçlanmıştır. Dünya tarihinin en kuvvetli liderlerinden birisi olan Napolyon tekrar sürgüne gönderilmiş ve ölene kadar sürgünde kalmıştır. Tarihçiler bir konuda çok emin eğer Napolyon Waterloo zaferini kazansaydı dünya tarihi şu anda bambaşka olacaktı.

7- Amerikan İç Savaşı (1861 – 1865)

Amerikan İç savaşı sonuçlarıyla tarihe geçmiş bir olaydır.
Sonuçları:

Güneydeki bütün kölelere özgürlük hakları verildi.
Dört yıl süren bu kaosun sonucunda köleler oy kullanma hakkını kazandılar.
Tarımsal ekonomi köleliğe dayanıyordu bu sona ermiş oldu.
Yeni devlet bölünme tehlikesinin üstesinden gelerek tekrar tek bir ülke olarak birleşmiş oldu.

8- I. Dünya Savaşı (1914 – 1918)

I. Dünya savaşı sonuçları bakımından tarihe adını kazımış bir yıkımdır. Dünya sahnesinde artık yeni bir devlet sahne alacaktır.
ABD’yi dünyanın süper gücü haline getirmiştir. Avrupa ülkelerinin imzaladıkları ağır antlaşmalar sonucunda ABD Avrupa’nın ekonomisine karışma imkanı bulmuştur.
Antlaşmalardaki altın endeksi gibi ağır şartlar dünya ekonomik bunalımını oluşturmada etken olmuş ve dünya ekonomik bunalımı da II. Dünya savaşının çıkmasına ortam hazırlamıştır.
Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Macaristan kurulmuştur.
Avrupa ve Asya’da devletlerarası dengeler bozulmuş, Osmanlı, Avusturya-Macar imparatorluğu ve Rusya tarihe karışmıştır.

9- II. Dünya Savaşı (1939 – 1945)

II. Dünya savaşı dünyanın siyasi haritasını belirleyen bir savaştır ve tarihe yön veren en önemli savaşlardan biridir.

Bu savaş sırasında dünyanın süper güç dengesi gidip gidip gelmiştir. Ağır şartlar altında olan ve ekonomik olarak çöküş yaşayan Almanya’da Nasyonal Sosyalist Partisi (daha sonra ismi Nazi Partisi olarak değiştirilmiştir) bir umut olarak görülmüş ve Adolf Hitler başa getirilmiştir. Adolf Hitler ekonomik bunalımın faturasını Almanya’daki Yahudilere kesmiş ve Yahudilerin ırkçılık yapıp sadece kendi cemiyetindekileri tuttuklarını, Almanlara iş vermediklerini dışladıklarını savunmuştur. Çözümü Yahudi soykırımı yapmakta bulan Adolf Hitler inanılmaz büyüklükte bir kitleyi peşinden sürüklemiştir. Ve o ekonomik bunalımda hem Yahudi soykırımı yapmış hem de silahlanarak I. Dünya savaşı sonucunda imzalanan Versay antlaşmasını çiğneyerek Ren Bölgesi’ne asker çıkarmıştır. Ardından da Polonya’yı işgal etmiş ve II. Dünya savaşını başlatmıştır. Nazi Almanya’sı önüne gelen yeri fethetmeye başlamıştır. Alman topraklarına katmıştır. Ta ki kış mevsiminde Rusya’ya girmeye karar verene kadar. Burada bozguna uğrayan Alman ordusu Berlin’e dönmüş ve dünyadaki Nazi hakimiyeti 1945’te Sovyet Rusya’nın Berlin’e girmesiyle son bulmuş, II. Dünya savaşı sona ermiştir.

Savaşın Sonucunda:

ABD ve Sovyet Rusya ve dünyanın iki süper gücü haline gelmiştir.
Dünya Sovyet Rusya Bloğu, ABD bloğu ve bu bloklara katılmayanların oluşturduğu üçüncü blok olarak 3’e bölünmüştür ve bu bloklar soğuk savaşı başlatmıştır.
Afrika ülkelerin kaynaklarından faydalanan devletlerin ağır bir biçimde yıpranmalarından dolayı sömürgecilik dönemi sona ermeye başlamıştır
Sömürge haline getirilen Hindistan, Pakistan, Libya, Cezayir, Tunus gibi birçok millet Türk Kurtuluş Mücadelesini örnek alarak, bağımsızlıklarına kavuşmuştur.

10- Türk Kurtuluş Savaşı (1919 -1922)

Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’ndaki yenilgisini belirleyen Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918) ile Anadolu ve Trakya her türlü işgale açık bir duruma geliyordu. Çünkü Mondros ateşkes hükümleri galip devletlere gerekli gördükleri her yeri işgal etme hakkı tanıyordu. Antlaşmanın hemen ardından işgaller başladı, İngilizler, Fransızlar, İtalyanlar her yeri işgal etmeye başladılar. Ermeniler ayaklandılar. Yunanılar kendilerine vaat edilen yerleri ele geçirmek üzere harekete geçtiler. 1919 yılında Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a çıkarak sivil örgütlenmeyi başlattı. 10 Ağustos 1920’de Osmanlı, Türklerin ölüm fermanı olan Sevr Antlaşmasını imzaladı. 23 Nisan 1920 yılında da Atatürk Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni kurdu ve TBMM Sevr Antlaşmasını imzalayanların hepsini vatan haini ilan etti. Mustafa Kemal’in sivil ordusunun direnişi çok başarılı oldu ve işgalci kuvvetler topraklardan kovuldu. Mudanya antlaşmasının ardından Lozan Antlaşması imzalandı ve Türk Devleti tüm dünyaya kabul ettirildi. Kurtuluş savaşı daha sonraları tüm dünyadaki sömürülen devletlere örnek teşkil etmiştir.

İnsanlık tarihi kadar eski bir olgu savaşmak

İlk kabileler taşla sopayla başladılar bu işe belki. Daha sonra kılıçlar, tüfekler, toplar aldı yerini. Sonra tanklar, uçaklar, füzeler. Geldiğimiz noktada da biyolojik ve nükleer bombalar var artık.

Son olarak;

Alman fizikçi Albert Einstein‘a 3. Dünya savaşı nasıl olacak diye sorduklarında şu ilginç cevabı veriyor.