Somut Olmayan Kültürel Miras

“Türkiye Cumhuriyetinin temeli kültürdür. Bu sözü burada ayrıca izaha lüzum görmüyorum. Çünkü bu, Türkiye Cumhuriyetinin okullarında birçok vesilelerle eser halinde tespit edilmiştir.”

Mustafa Kemal ATATÜRK

Kültür, topluma bir kimlik kazandıran, dayanışma ve birlik duygusu verdiği toplumda düzeni de sağlayan maddi ve manevi değerlerin bütünüdür.

Kültürel miras ise, bizden önceki nesiller tarafından üretilen ya da inşa edilen ve günümüze kadar ulaşan eserlere denilir. Somut ve somut olmayan kültürel miras olarak tanımlanan bu değerler kültürler arası farklılıkları gözler önüne sererek geçmiş yaşamların çok daha net bir şekilde gözlemlenmesini ve anlaşılmasını sağlar.

Türk kültürü de Türk milletinin hayat tarzını ifade eder. Tarih boyunca farklı medeniyetlerle buluşan Türk kültürü, insanlık tarihinin en zengin kültürlerinden biri haline gelmiştir.

---

Unesco Nedir?

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu olarak bildiğimiz Unesco ülkeler arasında eğitim, bilim ve kültürel işbirliğinin sağlanması ile sanat ve kültür alanında toplumları desteklemeyi amaçlamaktadır.

Unesco 2.Dünya savaşının bittiği günlerde bazı devletlerin savaşın yıkıcı etkilerini azaltmak amacıyla bir araya gelip kurmuştur. Savaş sonrası barış ortamını inşa etmek için eğitimi, kültür ve sanatın iyileştirici gücünü kullanmışlardır.

Unesco Global | Unesco Türkiye Milli Komisyonu

---

“Kültür dediğimiz zaman bir insan cemiyetinin, devlet hayatında, fikir hayatında, iktisat hayatında yapabilecekleri şeylerin muhassalasını kastediyoruz ki, medeniyet de bundan başka bir şey değildir. Kültür zeminle mütenasiptir, o zemin milletin seciyesidir.”

Mustafa Kemal ATATÜRK

---

Somut olmayan Kültürel Miras ve Türkiye

Somut Olmayan Kültürel Miras, UNESCO tarafından; toplulukların, grupların ve kimi durumlarda da bireylerin, kültürün bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar biçiminde tanımlanmaktadır.

Orta Asya’dan başlayarak gittikçe genişleyerek yayılan kültürleriyle Türkler, uluslararası alanda zengin kültürel mirası ile öne çıkmaktadır. Bu sebepledir ki Türkiye 20 den fazla kültürel miras ile bu alanda en fazla değer kaydettiren ilk 5 ülke arasında yer almaktadır.

Türkiye Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi

1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan ile ortak dosya (2009) (2016 yılında dosya Afganistan, Azerbaycan, Hindistan, Irak, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan katılımı ile genişletilmiştir)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013) (Kahve Molası Çevrimiçi Sergi)
12. Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
13. İnce Ekmek Yapımı ve Paylaşımı Geleneği: Lavaş, Katrıma, Jupka, Yufka (Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye ile ortak dosya) (2016)
14. Geleneksel Çini Sanatı (2016)
15. Bahar Bayramı Hıdırellez (Makedonya ile ortak dosya) (2017) (Hıdırellez, Hızır Günleri, Hıdırellez Böreği,)
16. Dede Korkut-Korkut Ata Mirası: Kültürü, Efsaneleri ve Müziği (Azerbaycan ve Kazakistan ile Ortak Dosya, 2018)
17. Geleneksel Türk Okçuluğu (2019)
18. Minyatür Sanatı (Azerbaycan, İran ve Özbekistan ile Ortak Dosya) (2020) (Minyatür 2.0 Çevrimiçi Sergi)
19.  Geleneksel zekâ ve strateji oyunu: Togyzqumalaq, Toguz Korgool, Mangala / Göçürme (Kazakistan ve Kırgızistan ile Ortak Dosya) (2020)

---

Sergide de göreceğiniz gibi Türklere ait ne çok değer var korunması gereken ve toplum hafızasında tutmak için.

Atatürk’ün de söylediği gibi kültürümüze gereken saygıyı göstermek en önemli vazifelerimizden olmalı.

“Dünyanın bize hürmet göstermesini istiyorsak önce biz kendi benliğimize ve milletimize bu hürmeti hissen, fikren, fiilen, bütün ef’ al ve harekâtımızla gösterelim, bilelim ki, millî benliğini bulmayan milletler başka milletlerin şikârıdır.”

Mustafa Kemal ATATÜRK