Yenidoğanlarda ayak ve tırnak problemleri bu haftaki konum. Sağlıklı Yaşam bölümündeki köşemde bu konuya yer vermek istedim. Biliyorsunuz uzmanlık alanım olan podoloji. Ve son zamanlarda bu konuda çok soru geliyor. (Podoloji; ayak sağlığı, bakımı ve koruması)
Çocuklarda konjenital (doğuştan) olarak ayakta görülen birtakım hastalıklar ve şekil bozuklukları ile karşılaşabiliriz. Tırnakta ve ayakta karşılaştığımız bu problemler bazen rastlantı şeklinde ortaya çıkarlar. Bazen de önemli böbrek, kalp gibi organlardaki patolojik hastalıkların eşlik ettiği problemlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Yenidoğanlarda Ayak ve Tırnak Problemleri nelerdir?
Yenidoğanlarda ayak ve tırnak problemlerini iki alt başlıkta değerlendirmek daha uygun olur. Önce birinci bölümde ayaktaki sorunlara değineceğim. Sonrasında da ikinci bölümde tırnaktaki sorunları ele alacağım. Bu problemler için mutlaka bir uzmandan destek almanız gerektiğini unutmayın.
Yenidoğanlarda Ayak ve Tırnak Problemleri – Ayaklar
Çok parmak sendromu: Polidaktili
Çok parmaklılıktır. Özellikle insanlarda, kedilerde ve köpeklerde görülebilir. Polidaktiliye sebep olan 39 mutasyon tanımlanmıştır. El ve ayakların konjenital deformitesi olarak bilinen polidaktili izole olabileceği gibi bir sendromun parçası da olabilir. Sendromik polidaktili sıklıkla otozomal resesif (Çekinik Kalıtım) iken, izole polidaktili genellikle otozomal dominanttır (Baskın Kalıtım).
Polidaktili sıklıkla sadece el veya ayakta bulunurken, her ikisinde de bulunması çok nadir bir durumdur. Oluşan fazla parmaklarda kimi zaman eklem bulunmaz. Çok nadiren de olsa tüm parmaklar kişi tarafından kontrol edilir. Bu da bireye günlük hayatında kolaylık sağlar.
Yapışık parmak: Sindaktili
Yapışık parmak olarak bilinen literatürde sindaktili olarak tanımlanan bir sendromdur. Gebelik döneminde el ve ayakların oluşumunda bütün parmaklar birbirine yapışıktır. Gebeliğin ilerleyen döneminde parmak aralarındaki doku bağlantıları gerilerek birbirinden ayrılması gerekir. Ve anatomik olarak el ve ayaklarımız normal görüntüsüne kavuşur. Bu süreçte oluşan aksaklıklar sebebi ile sindaktili problemi meydana gelir.
Elin ve ayağın konjenital anomalileri arasında en sık görülen anomalilerden biri sindaktilidir. İki elde aynı anda olması mümkündür. %10-%40 oranında kalıtsaldır. Sıklıkla karşılaşılan parmaklar ise orta parmak ve 4. Parmak arasında ki oluşumdur. 4-5. Parmakta görülen sindaktili durumu ikinci sırada yer alır. Sıklıkla el ve ayakta gördüğümüz sindaktili durumu bazen vücudun farklı bölgelerinde ki anomaliler ile beraber meydana gelmiş olabilir. Bu yüzden sindaktili teşhisi konulan bebeklerin 2. adımda farklı bir anomalinin olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Sindaktili yenidoğanları hem fonksiyonel hem de gelişimsel açıdan olumsuz etkilerken estetik açıdan da ileriki yaşlarda problem olan bir anomalidir. Tedavisi çoğunlukla cerrahidir ve önerilen ameliyat yaşı en az 1 yaş sonrasıdır. Çok hafif yapışıklık durumunda, cerrahiyi engelleyecek diğer tıbbi problemler varsa ve en önemlisi fonksiyon bozukluğuna sebep olabilecek durumlarda sindaktiliyi olduğu gibi bırakmak ve cerrahiden uzaklaşmak en etkili yöntemdir.
Sindaktiliyi 2 şekilde incelemek mümkündür.
KOMPLET SİNDAKTİLİ: Birleşim(ayrılmama) parmaklarda en uç kısma kadar uzanan ve tüm parmak arasını kapatması.
İNKOMPLET SİNDAKTİLİ: Parmaklar kısmi olarak kapanmıştır. Çok hafif bir perde şeklindedir.
Çocuklarda düz tabanlık: Pes Planus
Halk dilinde düz tabanlık olarak bilinen pes planus konjenital ve sonradan ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Konjenital düz tabanlı olan bebekler doğduktan sonra daha yumuşak, esnek bir orta ayak bölgesine sahip olurlar. Bu sebeplere bağlı ayağın çökmesi ile pes planus ortaya çıkar. Hastalığın konjenital olarak meydana gelmeyen kişilerde ise düz tabanlık travma, büyüme, obezite, diyabet, arka tibial tendonda yırtılma veya hasar görme gibi başlıca dış etkenlerdir.
Çarpık ayak: Pes Ekinovarus
Konjenital pes ekinovarus daha yaygın adı ile çarpık ayak konjenital bir deformite olarak günümüzde en sık karşılaşılan deformitelerden biridir. Uygun bir tedavi süreci uygulanmadığında ciddi problemlere yol açabilirken yaşam boyu hayat kalitesini düşürmektedir. Bu hastalıkta diz altında bulunan kas ve iskelet sistemi yapıları displastiktir.
Anne karnındaki embriyolojik ve mekanik faktörlerin yanı sıra genetik ve çevresel faktörlerinde pes ekinovarus gelişiminde rol oynar. Gebelik sürecinde ayakların duruşuna bağlı olarak gelişebileceği gibi mobiüs sendromu, down sendromu gibi kenjenital ve nöropatik hastalıklarda da görülebilir. Akraba evliliği özellikle idiyopatik pes ekinovarus gelişiminde bir risk faktörü olabileceği literatürde bildirilmiştir.
Tedaviye yenidoğan döneminde en erken zamanda başlanmalıdır. Belkide maddi ve manevi olarak en yoğun tedavi gerektiren konjenital anormalliktir. Günümüzde konservatif tedavi ile çok iyi sonuçlar elde edilirken, cerrahi tedavi nüks deformitelerde tercih edilmektedir. Tedavi sürecinin en temel amaçlarından biri yere düz basan, ağrısız ve fonksiyonel bir ayaktır. Ve bu da hastanın günlük yaşam kalitesini arttırmaktır.
Yenidoğanlarda Ayak ve Tırnak Problemleri – Tırnaklar
Ve tırnaklardaki problemlere bakalım.
Anne karnında embriyolojik gelişim de 9. Haftada başlayan tırnak gelişimi 5. Ayak kadar sürmektedir. Çocuklarda embriyolojik gelişim esnasında tırnak problemleri ile karşılaşabiliriz. Doğuştan genetik kökenli hastalıklarda tırnak bulgularını bebeği ilk muayene eden doktor fark edebilir. Bu durum sendromik bir durumun veya organ sistemlerini tutan bir hastalığın göstergesi olabilir.
Bebeklerde batık tırnak: Unguis Incarnatus
Yenidoğan bebeklerin de en sık karşılaşılan tırnak problemlerinden bir tanesi de batık tırnaktır. Bebeğin doğuştan gelen tırnak özellikleri de etkilidir. Ancak ayağı sıkan, yanlış tercih edilen çorap, tulum ve tırnak kesimi de etken olur. Tırnak bakımına özen gösterilmemesi sonucunda tırnak çevresinde kızarıklık, şişme, enfeksiyon gibi oluşumlar başlar. Sonucunda da yenidoğan bebeklerin huzursuzluk, ağrı ve acı yaşamasına sebep olur.
Batık tırnak ile karşılaşılan bebeklerde ebeveynler yapmalıdır. Bebeğin ayağını günde 3 kere olacak şekilde sabunlu ve sıcak su ile ortalama 20 dakika boyunca yıkamalı. Zeytinyağı gibi doğal yağlardan faydalanarak masaj yapması bebekleri rahatlatırken batık oluşumunun da önüne geçecektir.
Ebeveynler bebeklerinde rahat ayakkabı ve çorap tercih etmelilerdir. Hava durumlarına göre ayaklar hava almalıdır. Ayakların çok kuru veya çok nemli olmamasına özen göstermek önemlidir. Uzayan tırnakları çok kısa kesmemeli. Ve sonrasında antiseptik doğal ürünler kullanarak batık tırnak problemi için önlem alabilirler.
Yenidoğanda tırnak çizgisi: Beau Çizgileri
Yenidoğan bebeklerinde çoğunlukla ilk ay dönemlerinde görülebilen anormal olmayan bir fizyolojik durumdur. Tırnak plağında gelişen enlemesine çizgiler ve hafif oluklanmalar vardır. Bebeklerin 3-4. aylarında bu durum kendiliğinden tırnak uzadıkça düzelir.
Kaşık tırnak: Koilonişi
Halk dilinde adı kaşık tırnaktır. Koilonişi tırnaklarda incelme, düzleşme ve yumuşama ile belirti gösterir. Yenidoğan bebeklerde tırnak oldukça yumuşaktır ve koilonişi görülmesi geçici ve oldukça normaldir. Bebekler büyüdükçe tırnaklarda kalınlaşır ve güçlenir. Böylece kaşık tırnak durumu zamanla normale döner. Fakat ileri yaşlarda düzelmeyen kaşık tırnak durumu demir eksikliği anemisi şüphesini gösterebilir.
Zayıf ve ince tırnak: Onikoşizi
Genelde el ve ayak başparmaklarının tırnağında olur. Halk dilinde tırnak soyulması denir. El tırnaklarında; bebeklerin baş parmağını emmesi tetikler. Ayak tırnaklarında nemli ortamların ve yenidoğan tırnak özelliklerinden yumuşak, ince ve güçsüz olması da etkin faktörlerindendir.
Önemli!
Yenidoğanlarda ayak ve tırnak problemleri önemlidir. Hem oldukları dönemdeki enfeksiyon gibi nedenler açısından önemlidir. Hem de büyüme döneminde oluşturacağı sorunlar göz ardı edilmemelidir. Büyürken karşılaşacakları psikolojik sorunlar cabası.
Bu yüzden tekrar etmek istiyorum. Kesinlikle çocuk doktorunuzla, belki zamanı geldiğinde bir ortopedistle görüşmelisiniz. Podoloji de ayak ve tırnak problemleri ile ilgilenen bir daldır. Son olarak Podoloji Derneği’nin internet sayfasını inceleyerek podoloji konusunda bilgi alabilirsiniz.
0 Comments