Atatürk ve Kitap Sevgisi; 1900’lerin başı, ortalık toz duman yangın yeri. Bir oradan bir oraya savrulan savaşlarda cepheden cepheye koşan bir liderdi O. Çatışmalar durulduğunda çadırında ya da bulunduğu siperin içinde geleceğin Türkiye’sini inşa etmek için kitaplar okuyan, kenarına notlar alan, yabancı kitapları Türkçeleştiren, kendisi de kitaplar kaleme alan bir liderdi Atatürk.
Binlerce kitap okuduğu bilinen Atatürk en çok hangi kitapları severdi, biliyor musunuz?
Çalıkuşu – Reşat Nuri Güntekin
Çalıkuşu romanı iki yönde çok önemliydi Başkomutan Mustafa Kemal için. Anadolu’da geçen ilk romandı. Anadolu’nun çaresizliğini ve eğitimsizliğini seriyordu gözler önüne. Diğeri önemi ise; Feride’nin bir kadın öğretmen olarak verdiği mücadeleydi. Hiç şüphesiz O’nun değiştirmek istediği Anadolu topraklarında yaşananlar Çalıkuşu romanı ile vücut bulmuştu gözleri önünde
Beyaz Zambaklar Ülkesinde – Grigory Petrov
Kitap Finlandiya gibi verimsiz topraklara sahip olan bir ülkenin kısa süre içinde uygar bir topluma dönüşmesi ve modernleşmesini anlatıyordu ve savaştan çıkmış ve yüzünü aydınlığa dönmüş genç Türkiye Cumhuriyeti için çok güzel bir örnekti bu. Sonrasında Atatürk kitabın askeri okullarda müfredata eklenmesini emretmiş ve öğretmen okullarında okutulmasını istemişti.
Toplum Sözleşmesi – Jean Jacques Rousseau
Amacı aydınlığa dönük bir Türkiye Cumhuriyeti yaratmak olan Atatürk, Fransız devriminin mimarlarından olan düşünür ve kuramcı Rouseau’dan neden bu kadar etkilenmiştir? İş Bankası Yayınlarından olan 1983 yılında yayınlanan Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar adlı derlemede Atatürk’ün kitap hakkında şu sözlerine yer veriliyor:
“Bu meşrutiyet kuramlarını bulan en büyük filozofların, bu kuramları kurmak için çalıştıkları esasları inceledim, bunların içeriğini anlamaya çalıştım. Benim gördüğüm şudur: Düşünmüşler ve nasıl yapalım da bu zorba kuvvet, o toplumsal ve ulusal iradenin aşağısında kalabilsin ya da sıfıra ulaşabilsin diyorlar. Ve bunu başaramamak yüzünden büyük ve derin bir ızdırap duyuyorlar. Jean Jacques Rousseau’yu baştan sona kadar okuyunuz!”
Türkçülüğün Esasları – Ziya Gökalp
Yeni Cumhuriyeti temellendirdiği altı ilkenin en önemlilerinden biridir Milliyetçilik ilkesi. Ziya Gökalp te “Türklük” bilincini belki de ilk anlatan öğretmendir.
Peki ya Atatürk’ün yazdığı kitaplar?
Atatürk savaşlarda cephelerde bulunduğu yıllar boyunca hayalini kurduğu Cumhuriyet ve sonrasında da kurduğu genç Cumhuriyet’in aydınlığa dönebilmesi için farklı farklı konularda kitaplar yazdı.
En büyük eseri hiç şüphesiz Nutuk’tur. Parçalanmış, işgal edilmiş toprakların işgal edildiği günlerden başlar, Kurtuluş Savaşımız ve Cumhuriyet’in kuruluşu, yapılan devrimleri direkt ülkenin kurucusunun dilinden anlatır Nutuk bize. Ve şüphesiz o dönemi, nedeni, niçini anlayabilmek için en temel kaynak eserdir.
Dijital olarak okumak isteyenler buradan ulaşabilir.
KONUSU ASKERLİK OLAN KİTAPLARI:
Ömrü cephelerde geçen bir Başkomutan’ın ders niteliğinde hatıralarıydı bunlar.
- Takımın Muharebe Talimi
- Cumalı Ordugahı
- Taktik Tatbikat ve Seyahati
- Bölüğün Muharebe Eğitimi
- Subay ve Komutan ile Konuşmalar
GEOMETRİ KİTABI:
İsimsiz yayınlanmıştır. Gerçi bu kitaptan Harf Devrimi’ni anlattığım yazıda bahsetmiştim.
Başka Kitaplara da Konuk Olmuştur
Prof. Dr. Afet İnan’ın yazmış olduğu “Vatandaş için Medeni Bilgiler” isimli bu önemli eserin büyük bir kısmı bizzat Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından kaleme alınmıştır. 1930’lardan başlayarak uzun yıllar boyunca “Yurttaşlık Bilgisi” adı altında bir ders olarak okutulmuştu. Gelecek nesil aydınlanmalı, hak ve görevlerini iyi bilerek yetişmeliydi ki çağdaş uygarlık seviyesinde bir ülke olabilsin.
0 Comments