Şile Bezi – Kandıra Bezi.. İsimleri bile söylenirken elde bıraktığı his, giydiğinizde yaşattığı rahatlık gelmiyor mu sizin de aklınıza..
ÖğreniYorum kategorisinde Zanaatlar bölümüne de El Sanatları bölümüne de çok yakıştı. Memleketimin dört bir köşesi farklı zenginliklere sahip. Buldan Bezi, Rize Bezi ilk aklıma gelenler. Ama açılışı bu taraflardan yapmak istedim. ?✂???
Şile Bezi elbisesi olmayan var mıdır? Ya da sofra bezi gibi gözüken tunikleri, gömlekleri.. Kandıra bezinden servisler, örtüler ve de hatta gömlekler.
Şimdilerde naylonumsu, plastik türevi dokunulması hoş his bırakmayan nice kumaşların hatırasına ufak bir dokunuş için bu yazı.
Zengin kültürümüzün dokuma bezlerinin en önemli iki ismi..
Kandıra Bezi
Aslında Keten’in ana adı. Kışın sıcak, yazın serin tutan yapısıyla terletmiyor, nefes aldırıyor. Genelde koyu, kese kağıdı renginde. Canım memleketim Kocaeli için bir memleket meselesi.
Yörenin adıyla anılan kandıra bezi yaklaşık 30 yıl öncesine kadar köy evlerindeki tezgahlarda dokunarak üretilmekteydi. Karadeniz kıyılarının nemli iklimlerinde yetiştirilen keten bitkisinden üretilen bu bezlerden yapılmış olan giysiler çağlar boyunca bölgede bulunan diğer yerleşim yerlerinde kullanılan bir giyim malzemesi olmuştur.
İç giyim eşyası olarak kullanılmış olan bu keten bezi vücudun nemde etkilenmesini önleme özelliğinden dolayı, bu bölgenin nemli havasına uygun bir giysi olduğu bilinmektedir. Eski Türk motiflerinin de işlendiği kandıra bezi (keten bezi) ile çay takımı, peçete, gömlek, gecelik, masa örtüsü, köşe yastığı, ceket, pantolon, döpiyes, yatak çarşafları eski Türk motifleri ile işlenerek yapılmaktadır.
TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı
Kandıra Bezi 23.11.2018 tarihinde Kandıra Halk Eğitim Merkezi Başvurusu sonucunda korunmak üzere tescillenmiştir.
Kandıra Bezi, keten bitkisinden elde edilen bir ip türü ile Kandıra’ya özgü tezgâhlarda dokunarak yapılan bir bez çeşididir. Kandıra Bezinin hammaddesi doğal rengi mat ve koyu renkte olan keten bitkisinin gövdesinin kurutulmasıyla elde edilen keten lifleri ipliğidir.
Ürünün üretiminde ince ip veya kalın ip kullanılır. İnce ipten üretilmiş bezden çay takımı, gömlek, masa, gecelik, masa örtüsü, köşe yatağı, yatak çarşafları ile mendil gibi ürünler üretilirken, kalın ipten üretilmiş bezler değerlendirilmek üzere pantolon, çuval, kilim gibi ürünler üretilir. Üretimde özellikle pamuğa keten kullanılırken ketene keten üretimler de mevcuttur
Dokumalarının sağ ve sol kenarlarında pamuk ipliklerinin yan yana getirilmesi ile oluşan şerit bulunur.
Şile Bezi – Kandıra Bezi ‘nin Kardeşi
Şile Bezi, Şile yöresine özgü pamuklu bürümcük bir dokumadır. Haşıllanmış kıvrak pamuk ipliğinden, el veya yarı otomatik dokuma tezgâhlarında dokunduktan sonra kumaş, kireç kaymağına batırılır, sonra Karadeniz’in sularında yıkanır ve kumlara serilerek kurutulur. Şile Bezi, boyanmamış (ham), kıvraklığını koruyarak boyanmış veya renkli iplikler kullanılarak dokunmuş olabilir. Şile Bezi yüzeyinin kıvrım kıvrım ince yollar gibi doğal bir deseni vardır. Kullanılan ipliklerin büküm oranından dolayı Şile Bezi esnek ve hacimli bir dokudadır ve dokunduktan sonra eni yaklaşık %15 oranında daralır. Dokumanın buruşuk yapısı nedeniyle, Şile Bezinden üretilen giysilerde kumaş ile vücut arasında hava kalır, kumaş vücuda yapışmadığı için ısı yalıtımı sağlanır. Şile Bezi genellikle iç ve dış giyim ile ev tekstilinde kullanılır.
Şile ilçesinde, bugün bilinen şekliyle Şile bezi dokuması yaklaşık 150 seneden beri yapılmaktadır
Şile Bezi, 12.12.2017 tarihinde Şile bezini Yaşatma Koruma ve Geliştirme Derneği başvurusu sonucunda korunmak üzere tescillenmiştir.
Onlar bizim bezlerimiz. Soframızın üstü; tabaklarımızın altında, gömlek ve pantolonlarımızda.. Elbiselerini sayfiye yerlerde tercih etsek de, onlar hayatımızın bir şekilde kenarında, köşesinde.
Ne kadar sahip çıkıyoruz peki değerlerimize? Büyüklerimizin sandıklarından çıkan bir kaç antika hatıra muamelesi mi yapacağız, yoksa köklerimize ait bu değerleri soframıza, banyomuza, üst başımıza daha mı sık konuk edeceğiz..
Karar sizin, karar hepimizin.
Varlıklarımıza sahip çıktığımız keyif dolu zamanlar dileğiyle
?♀️
5
5