Büyümenin izlenmesi günü 15 Nisan. Konumuz büyüme ve gelişmenin izlenmesi.
Ve konuğumuz Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hülya Göçük.
Büyüme ve gelişmenin takibinin önemini anlatabilmek amacıyla belirlenen bu gün çeşitli etkinliklerle anlatılır. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü’nün E-Kütüphane Sistemi üzerinden Bebek ve Çocuk İzlem Protokolü‘ne ulaşabilirsiniz. Biz de Sağlıklı Yaşam köşemizde konunun önemini vurgulamak istedik. Ve Dr. Hülya Hanım’ı konuk ettik sayfamıza.
Dr. Hülya Göçük, bizim Hülya Teyzemiz, benim bir dönem mesai arkadaşım. Kızım Yeşim’i dünyaya getirdiğim ameliyathane salonundan bu yıla hep yanımızda, önce O’na soruyoruz fikrini tam 19 yıl oldu. İlknur da Efdal’i büyütürken çok güzel anılarla anlattığı doktor; hatta İlknur’un ağzından “efsane doktor”. Çocuklarımızda emeği olan Dr. Hülya Göçük’ü sayfalarımızda konuk etmekten mutluluk duyuyoruz. İsteriz ki hep olsun, hep yazsın. Belki gelecek günler için O’da Sağlıklı Yaşam köşemizin yazarlarından olur 🙂
Gelelim söyleşimize.
Büyümenin izlenmesi Günü
Önce sizi biraz tanıyalım mı Doktor Hanım? Biz tanıyoruz sizi ama okuyucularımız da tanısın.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanıyım. Uzun yıllardır Kocaeli’ndeyim. Özel Kocaeli Hastanesi ve Özel Akademi Hastanesi’nde hizmet vermekteyim. (Instagram)
Büyümenin izlenmesi günü bugün. Nedir büyümenin izlenmesi kısaca? Neden bu kadar önemli?
Büyümenin izlenmesi sağlam ve hasta çocuk ayırımı yapmadan tüm çocukların ölçümlerinin yapılarak sağlıklı bir gelişim gösterip göstermediklerinin saptanması ve hastalıkların erken tanı konularak müdahale edilebilmesi konusunda yol gösterici olabilir.
DSÖ 5 yaş altı çocukların büyüme izlemlerinin yapılmasını önermektedir.
UNICEF 1982’de bebek ölümlerini azaltmak amacıyla bir program başlatmıştı. Ülkemizde halk sağlığı temel ilkeleri ile son derece uyumlu olan bu programı uyguluyor. Bu programın kapsamında büyümenin izlenmesi de var tabii ki. Sağlık Bakanlığı Erken Çocukluk Gelişimi ve Büyümenin İzlenmesi Programı adıyla yürütüyor programı.
Hangi ölçümleri yapıyoruz?
Büyümenin değerlendirilmesinde kilo, boy ve baş çevresi ölçümü yapılmalıdır. Ve standart büyüme eğrileri ile karşılaştırılarak değerlendirilir. Normalden sapmalar tespit edilip gerekli önlemler alınması sağlanır.
Büyüme ve gelişmenin izlenmesi her çocukta aynı mıdır? Ya da sıklık nasıl olmalıdır?
Aslında her çocuk için aynı değildir. Ancak sağlıklı bir çocuk için izlem sıklığı şöyle olmalıdır.
- Doğumda
- Doğumdan sonraki ilk bir hafta içinde
- 15.günde
- 41.günde
- 2., 3. ve 4. aylarda ayda 1 kez
- 6., 9. ve 12. aylarda 3 ayda 1 kez
- 1-3 yaş arasında 6 ayda 1 kez
- 4-9 yaş arasında yılda 1 kez
Bu izlemlerle hangi hastalıkları erken teşhis edip önüne geçebiliriz?
Pek çok hastalığın tek belirtisi büyüme ve gelişmenin duraklaması olabilir. Aynı zamanda beslenmeleri ile bilgi verebilir. Çocukların ölçümleri standart çizgilerin altında ya da üzerinde ise beslenmenin ve eşlik eden bir sağlık sorununun olup olmadığının değerlendirilmesi gerekebilir.
Bu izlemlerde kilo takibi ile yeni doğan döneminde anne sütünün ve ya beslenmenin yeterli olup olmadığı, daha sonraki çocukluk dönemlerinde beslenme hataları, obezite, protein enerji malnütrisyonu, metabolik endokrinolojik sorunlar değerlendirilebilir.
Boy kısalığı büyüme hormonu eksikliği gibi bazı endokrinolojik sorunların değerlendirilmesini gerektirebilir.
Baş çevresi takibi ile büyüklük saptandı ise hidrosefali, küçüklük var ise kafa kemiklerinde yapışıklık ve ya beyin gelişim sorunları açısından bilgi verebilir.
Bu izlemler ebeveynlere bir kılavuz da oluyor aslında. Mesela ek besinlere geçiş ya da vitaminler hakkında. Öyle değil mi?
Bu izlemler hiç şüphesiz ebeveynlere yol gösterici oluyor. Örneğin yeni doğan döneminden başlayarak ANNE SÜTÜ ile beslenme eğitimleri veriyoruz.
Tam da burada emzirmenin önemi üzerine Hemşire Ayşe ERDEM ile de bir söyleşi yapmıştık. Okuyucularımıza önermek isterim.
Evet. Emzirme Danışmanlığı çok etkin olabilir. 6. aydan sonra ek besinlere geçişi yapıyoruz. Sağlıklı ve sürdürülebilir beslenme eğitimlerini başlangıçta ailelere veriyoruz. Daha sonrasında çocukları dahil ediyoruz eğitimlere.
Son olarak büyüme ve gelişmenin izlenmesinde anne babalara tavsiyeleriniz nelerdir?
Çocuklarımızın büyüme ve gelişmelerinin en iyi şekilde olması için fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak sağlıklı ortamlar sağlamaya çalışılmalı. Başta anne sütü olmak üzere devamında da sağlıklı gıdayı yeterli ve dengeli tüketme konusunda özenli olmaları, bulaşıcı hastalıklardan korunmaları sağlanmalıdır. Aşıların tam ve zamanında yapılması çok önemli. Ailelerin bu konularda duyarlılıklarını görüyorum ve bu beni toplum sağlığı konusunda çok mutlu ediyor.
Verdiğiniz tüm bilgiler için teşekkür ediyoruz. İyi ki varsınız.
Bana böyle bir fırsatı verdiğiniz için ben teşekkür ederim. Halk sağlığının gelişimi için yaptığınız bu farkındalık çalışmaları gerçekten çok önemli. Biz de hekimler olarak elimizden geldiğince destek vereceğiz. Eğitim bizim de işimizi kolaylaştırıyor çünkü.
0 Comments